บทคัดย่อ
ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมเป็นวิธีการคุมกำเนิดที่ได้รับความนิยมมากที่สุดวิธีหนึ่งซึ่งผลิตภัณฑ์โดยส่วนใหญ่ที่มีใช้ในประเทศไทยประกอบด้วยตัวยาสำคัญคือฮอร์โมน estrogen และ progestin จำนวน 21 เม็ด และเม็ดที่ไม่มีฮอร์โมนอีก 7 เม็ดหรือมีเฉพาะเม็ดยาฮอร์โมน 21 เม็ดในแผงเท่านั้น ทำให้มีช่วง hormone free interval (HFI) เป็นเวลา 7 วันต่อรอบเดือน ทำให้เกิดข้อจำกัดบางประการในด้านประสิทธิภาพและอาการข้างเคียง ปัจจุบันจึงมีการพัฒนายาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมที่มีจำนวนเม็ดฮอร์โมนมากขึ้นเป็น 24 เม็ดและลด HFI ให้สั้นลงเพียง 4 เม็ด (extended-cycle 24/4 regimen) ซึ่งมีการใช้ในทางปฏิบัติมากขึ้นในปัจจุบัน โดยมีประสิทธิภาพในการคุมกำเนิดได้ดีเนื่องจากมีระยะ HFI สั้นกว่ายาเม็ดคุมกำเนิดสูตรเดิม นอกจากนี้ยังพบว่ามีอาการข้างเคียงต่ำเนื่องจากมีปริมาณ estrogen ต่อเม็ดน้อยลงกว่ายาเม็ดคุมกำเนิดสูตรเดิม แต่อาจพบภาวะเลือดออกกระปริบกระปรอยได้บ่อยขึ้น บทความนี้นำเสนอข้อมูลประสิทธิภาพและความปลอดภัยของยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมแบบ extended-cycle (24/4) regimen เพื่อเป็นประโยชน์แก่เภสัชกรในการพิจารณาแนะนำทางเลือกการใช้ยาเม็ดคุมกำเนิดให้แก่ประชาชนต่อไป
คำสำคัญ
ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม, contraceptive, extended-cycle, 24/4 regimen