บทความวิชาการ
ยารักษาโรคกระดูกพรุนกลุ่ม Bisphosphonates
ชื่อบทความ ยารักษาโรคกระดูกพรุนกลุ่ม Bisphosphonates
ผู้เขียนบทความ รศ.ดร.ภญ. นงลักษณ์ สุขวาณิชย์ศิลป์
สถาบันหลัก คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
รหัสกิจกรรม 1002-1-000-008-03-2560
ผู้ผลิตบทความ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
การเผยแพร่บทความ เฉพาะสมาชิกผู้ผลิตบทความ  
วันที่ได้รับการรับรอง 07 ก.ย. 2560
วันที่หมดอายุ 06 ก.ย. 2561
หน่วยกิตการศึกษาต่อเนื่อง 4 หน่วยกิต
บทคัดย่อ
โรคกระดูกพรุน (osteoporosis) เป็นความผิดปกติเกี่ยวกับความแข็งแรงของกระดูกที่ลดลง โครงสร้างของกระดูกเปลี่ยนแปลงโดยมีความพรุนมากขึ้น ความหนาแน่นแร่ธาตุในกระดูก (bone mineral density หรือ BMD) ลดลงอย่างมาก สิ่งสำคัญที่แสดงออกทางคลินิกคือกระดูกหัก โดยเฉพาะกระดูกสันหลังหรือกระดูกสะโพก โรคกระดูกพรุนพบมากในผู้หญิงวัยหมดระดู ยาในกลุ่ม bisphosphonates เป็นยาที่ใช้กันมากในการป้องกันและรักษาโรคกระดูกพรุน แบ่งยาในกลุ่มนี้ตามโครงสร้างออกเป็นกลุ่มที่มีไนโตรเจน (nitrogen containing bisphosphonates) เช่น alendronate, risedronate, ibandronate, zoledronate (zoledronic acid) และกลุ่มที่ไม่มีไนโตรเจน (non-nitrogen containing bisphosphonates) เช่น etidronate, clodronate, tiludronate ยาสองกลุ่มนี้มีการออกฤทธิ์ฆ่า osteoclast ด้วยกลไกที่ต่างกัน ยาในกลุ่ม bisphosphonates ทนมากต่อการถูกเปลี่ยนแปลงในร่างกาย ไม่พบเมแทบอไลต์หรืออนุพันธ์ในปัสสาวะ ยาสะสมในกระดูกได้นาน ทำให้ค่าครึ่งชีวิตในกระดูกยาวนาน ประสิทธิผลทางการรักษาจึงยังคงอยู่แม้ในช่วงที่หยุดใช้ยา นอกจากใช้ประโยชน์ในการป้องกันและรักษาโรคกระดูกพรุนแล้ว ยาในกลุ่มนี้ยังใช้ในโรคอื่นที่เกี่ยวข้องกับการสลายของกระดูก การป้องกัน skeletal related events จากโรคมะเร็ง ตลอดจนอาจมีประโยชน์โดยตรงต่อโรคมะเร็งบางชนิด อาการไม่พึงประสงค์ของยาในกลุ่ม bisphosphonates ที่สำคัญคือ การเกิดกระดูกขากรรไกรตาย (osteonecrosis of the jaw) และการหักของกระดูกต้นขาผิดแบบ (atypical femur fracture) ทำให้เกิดแนวคิดเกี่ยวกับการพักยา (drug holiday) โดยหยุดใช้ยาชั่วคราวภายหลังได้รับการรักษาเป็นเวลานานระยะหนึ่งแล้ว การพิจารณาว่าเมื่อไรจึงจะเริ่มพักยาและจะพักนานเท่าไรนั้นขึ้นกับชนิดของยาที่ใช้ ระยะเวลาที่ได้ใช้ยาไปแล้ว ความรุนแรงของโรคขณะนั้น และดุลยพินิจของแพทย์ผู้ให้การรักษา
คำสำคัญ
โรคกระดูกพรุน, การพักยา, alendronate, anabolic drug, antiresorptive drug, bisphosphonate, clodronate
วิธีสมัครสมาชิก


เมื่อสมัครสมาชิกเรียบร้อยแล้ว สามารถอ่านบทความแล้วทำแบบทดสอบ Online ได้ที่
http://www.pharmacy.mahidol.ac.th/dic/cpe