บทคัดย่อ
การดูดซึมทางผิวหนัง (percutaneousabsorption) คือกลไกหรือวิถีการซึมผ่านชั้นผิวหนังต่างๆ ของยาที่ให้ผ่านทางผิวหนัง ยาส่วนใหญ่อาศัยเส้นทางผ่านผิวหนัง ได้แก่ เส้นทางผ่านเซลล์โดยตรง (transcellular) เส้นทางผ่านระหว่างเซลล์(intercellular) และรยางค์ผิวหนัง (appendagealroute) โดยอาศัยหนึ่งเส้นทางหรือหลายเส้นทางร่วมกัน ยาชนิดใดจะแพร่ผ่านผิวหนังได้มากหรือน้อยนอกจากคุณสมบัติของตัวยาสำคัญและรูปแบบยาแล้ว ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่มีผลต่อการแพร่ผ่าน เช่น ความชุ่มน้ำของผิวหนัง อุณหภูมิของผิวหนัง และการใช้สารช่วยเพิ่มการดูดซึม เป็นต้น ซึ่งการตั้งตำรับสำหรับยาที่ใช้เฉพาะที่ผิวหนังจำเป็นจะต้องทราบวิถีการดูดซึมหรือแพร่ผ่านเข้าไปในผิวหนัง และปัจจัยต่างๆ ที่มีผลต่อการดูดซึมทางผิวหนัง เพื่อใช้ในการออกแบบและตั้งตำรับยาที่ใช้เฉพาะที่ผิวหนังให้สามารถดูดซึมหรือแพร่ผ่านเข้าภายในผิวหนังได้