บทคัดย่อ
“จริยธรรมทางการแพทย์” ในที่นี้ใช้ในความหมายกว้างที่ครอบคลุม “วิชาชีพทางการแพทย์”หลายวิชาชีพ ซึ่งวิชาชีพเภสัชกรรมก็เป็นวิชาชีพหนึ่งที่หมายรวมอยู่ในวิชาชีพทางการแพทย์ด้วย เพราะในอดีตทักษะและองค์ความรู้ของหลายวิชาชีพถูกรวมอยู่ในตัวของคน ๆ เดียวกัน รวมทั้งวิชาชีพเภสัชกรรม แพทย์ในอดีตไม่ว่าจะเป็นอารยธรรมของซีกโลกตะวันออกหรือของซีกโลกตะวันตก มักจะเป็นผู้ทั้งวินิจฉัยโรคและปรุงยาให้กับผู้ป่วย ดังนั้นเมื่อต้องการกล่าวถึงรากฐานของจริยธรรมวิชาชีพของเภสัชกรและของแพทย์ ก็เป็นการกล่าวถึงเรื่องเดียวกัน บทความนี้ ต้องการมองย้อนไปในอดีตว่า “จริยธรรมทางการแพทย์” ในสังคมไทยแต่ดั้งเดิมนั้น มีรากฐานมาจากอะไร มีการอบรมบ่มเพาะคนที่จะเป็นแพทย์กันอย่างไร ในการปฏิบัติงานนอกจากต้องใช้องค์ความรู้เฉพาะของวิชาชีพแล้ว ยังต้องมีความประพฤติที่ดีงาม เหมาะสมกับการเป็นผู้ประกอบวิชาชีพและสอดคล้องกับความคาดหวังของผู้ป่วยและสังคม ซึ่งมักต้องมีการพัฒนาด้านจิตใจภายในควบคู่ไปด้วย บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้เภสัชกรมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับจริยธรรมทางการแพทย์ที่มีอยู่ในวัฒนธรรมดั้งเดิมของไทยและอารยธรรมกรีกโบราณ และสร้างความตระหนักรู้ถึงความสำคัญของการหมั่นทบทวนความประพฤติของตนเอง ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการควบคุมตนเองจากภายใน โดยประยุกต์วิธีการบ่มเพาะที่มีในอดีตมาใช้ในปัจจุบัน