ศูนย์การศึกษาต่อเนื่องฯ จะส่ง sms และ email แจ้งเตือนสมาชิกผู้ที่มีหน่วยกิตไม่ครบเกณฑ์ ครั้งต่อไปในวันที่ 15 กรกฎาคม 2568

บทความวิชาการ
ข้อห้ามตามกฎหมายในการโฆษณายาและผลิตภัณฑ์สุขภาพ
ชื่อบทความ ข้อห้ามตามกฎหมายในการโฆษณายาและผลิตภัณฑ์สุขภาพ
ผู้เขียนบทความ ผศ.ดร.รักษวร ใจสะอาด และ อ.ปิยมาภรณ์ อุตรนคร
สถาบันหลัก คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
รหัสกิจกรรม 1005-1-000-001-08-2568
ผู้ผลิตบทความ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
การเผยแพร่บทความ ผู้ประกอบวิชาชีพทุกคน 
วันที่ได้รับการรับรอง 11 ส.ค. 2568
วันที่หมดอายุ 10 ส.ค. 2569
หน่วยกิตการศึกษาต่อเนื่อง 2 หน่วยกิต
บทคัดย่อ
ในยุคปัจจุบันการโฆษณาเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์สุขภาพที่แสดงข้อความอันเป็นเท็จ โอ้อวดเกินจริงมีจำนวนมาก ซึ่งอาจส่งผลต่อความเข้าใจผิดต่อผู้บริโภคและนำไปสู่การใช้ผลิตภัณฑ์สุขภาพอย่างไม่ปลอดภัย จากสถิติการเฝ้าระวังโฆษณาผลิตภัณฑ์สุขภาพโดยศูนย์จัดการเรื่องร้องเรียนและปราบปรามการกระทำผิดกฎหมายเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์สุขภาพ (ศรป.) สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ในปี 2567 (ต.ค.66 – กย. 67) พบว่า มีโฆษณาที่ได้รับการตรวจสอบจำนวน 30,714 รายการ มีโฆษณาผิดกฎหมายมากถึง 27,897 รายการ คิดเป็น 90.83% โดยผลิตภัณฑ์สุขภาพที่ตรวจสอบแล้วเป็นโฆษณาผิดกฎหมายทุกรายการที่ตรวจสอบ (100%) ได้แก่ เครื่องมือแพทย์ วัตถุเสพติด และ ผลิตภัณฑ์สมุนไพร ในขณะที่โฆษณาอาหาร ยา เครื่องสำอาง และวัตถุอันตราย ที่โฆษณาผิดกฎหมายคิดเป็น 96.8% 96.1% 82.5% และ 68.8% จากรายการที่ตรวจสอบ ตามลำดับ เภสัชกรในฐานะผู้เชี่ยวชาญด้านยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพ จึงมีบทบาทสำคัญในการเฝ้าระวังและ ตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลโฆษณาเพื่อให้คำแนะนำแก่ประชาชน อย่างไรก็ตาม ข้อกำหนดและแนวทางการโฆษณามีความแตกต่างกันตามประเภทของผลิตภัณฑ์และกฎหมายที่ควบคุม ซึ่งจำเป็นอย่างยิ่งที่เภสัชกรจะต้องมีความรู้ความเข้าใจอย่างชัดเจน บทความนี้มุ่งเน้นให้เภสัชกรได้เข้าใจหลักเกณฑ์และข้อห้ามในการโฆษณาผลิตภัณฑ์สุขภาพแต่ละประเภทรวมทั้งบทกำหนดโทษตามกรอบกฎหมายที่เกี่ยวข้อง เพื่อเป็นแนวทางในการคุ้มครองผู้บริโภคด้านการโฆษณาผลิตภัณฑ์สุขภาพ
คำสำคัญ
กฎหมาย, การโฆษณา, ยา, ผลิตภัณฑ์สุขภาพ